Narodna medicina

Laneno sjeme (lat. linum senem) u narodu još poznato kao laneno seme, len sjeme, preslej sjeme, četen sjeme, keten sjeme…

Laneno sjeme se sastoji od masnog ulja, protein, bjelančevine, vitamin F, linolna i krinoleinska kiselina. Koristi se sjeme koje se skuplja od juna do septembra.

Narcis (lat. narcissus pseudonarcissus) u narodu još poznat kao žuti narcis, lazarica, zelenkada…

Narcis se sastoji od lista i cvijeta koje sadrže masno ulje, etarsko ulje, fitosterol i karoten i lukavice koja sadrži likorin, narcisin, sluz, kalcijum – oksalat, vosak, inulin, etarsko ulje, šećer. Koristi se lukovica, cvijet i list koji se beru od maja do jula.

Čkalj (lat. onopordon acanthium) u narodu još poznat kao magareći trn, magareći čkalj, magareći repuh, modri repuv, bodljača, obad, ošlji, škalj, sjekavac…

Čkalj se sastoji od saponizid i inulin. Koristi se cvijet i list koji se beru u junu i julu.

Mrča (lat. myrtus communis) u narodu još poznata kao mrčela, mirta, marča, mrtinka, rujevin, bijelomrča, bjelomrča, belomrča…

Mrča se sastoji od lista koji sadrži gorke materije, etarsko ulje, smola, tanin, vitamin C i ploda koji sadrži šećer, etarsko ulje, pektin, limunska i jabučna kiselina. Koristi se plod koji se bere od juna do avgusta i list koji se bere u maju i junu.

Opuncija (lat. opuntia ficus indica) u narodu još poznat kao nanin jezik, svekrvin jezik, žabica…

Opuncija se sastoji od bjelančevina, vode, šećera, sluz, jabučna i limunska kiselina. Koristi se korijen, stabljika, cvijet, plod i sve se bere od maja do avgusta.

Dragušac (lat. nasturtium officinale)  u narodu još poznat kao drezga, potočarka, ugas, vodena goruščica, vodeni kres, bobovnjak, studenčica, beli ugaz, bijeli ugaz… Strani nazivi engleski – watercress, francuski – cresson de fontaine, njemački -gemeine brunnenkresse, brunnenkresse, echte brunnenkresse, slovenski – draguša, vodna kreša, kreša, talijanski – cresione d´acqua…

Dragušac se sastoji od glikonasturciozid, provitamini A i B, vitamin C. Koristi se cvijet i list samo svježi koji se beru od juna do avgusta. Dragušac kao lijek koristi se za detoksikaciju organizma kao i kod liječenja bronhitisa, tuberkuloze, jako teških zapaljenja izazvanih sluzi. Pokazao se kao dobar u liječenju želuca i želučanih tegoba, slabog rada želuca, pospješuje izlučivanje želučanog soka. Koristi se kao začin, dodatak jelima, preporučuje se osobama na dijetama jer tijelu pruža obilje vitamina i minerala. U narodnoj medicini dragušac se preporučuje u jačanju krvi, poboljšava sastav krvi kao i kod raznih oboljenja jetre, pojačava cirkulaciju, pospješuje izlučivanje mokraće, Koristi se i u estetske svrhe, čisti kožu od nečistoća, pomaže kod raznih kožnih oboljenja, kod sunčanih pjega, šuge kao i kod ispadanja kose uzrokovanog gljivičnim oboljenjima. Dragušac je poznat antiskleroktik, antiskrobut, antipiretik, antidijabetik, dermetik, depurativ, detoksikant, diuretik, digestiv, holeretik, kozmetik, vitamizant…

Kaćun (lat. orchis militaris) u narodu još poznat kao kaćunak, kukovec, mošnica…

Kaćun se sastoji od bjelančevine, skob, sluz, šećer, vinska kiselina, celuloza, masne materije. Koristi se lukovica sa korijenom koja se bere u septembru i oktobru.

Lokvanj (lat. nymphaea alba) u narodu još poznat kao lopoč, lepuh, beli lokvanj, bijeli lokvanj, vodeni plutnjak…

Lokvanj se sastoji od tamin, smola, heterozid, vitamin C, skrob, glikoza. Koristi se cvijet koji se skuplja od maja do avgusta.

Zečji trn (lat. ononis spinosa) u narodu još poznat kao vučji trn, vučitrn, volča, bodež, grmotrn, gladiž, gladišina…

Zečji trn se sastoji od tanin, etarsko ulje, onokol, ononid, šećer, troterpenski saponizid. Koristi se korijen koji se vadi od septembra do marta.

Mak (lat. papaver rhoeas)  u narodu još poznat kao poljski mak, divlji mak, čanibula, čambula, boliglava, dželendžik, crvena bulka, bulka, bula, bulica, božank, burlidža…

Mak se sastoji od crvene boje, readin, sluz, gumu, šećer. Koristi se cvijet koji se bere u junu i julu.