Crna rotkva
Crna rotkva (lat. raphanus sativus) u narodu poznata kao rodakva, rdakva, rotkva arapka, ardavka, andrvka, vrtna rotkva, povrtnica, trupka… Strani nazivi engleski – oriental radish, francuski – radis cultive, njemački – garten rettich, radischen rettich, slovenski – črna redkev, redkvica, talijanski – ramolaccio…
Crna rotkva se sastoji od sumporne heterozide. Koristi se samo korijen koji se vadi u junu, julu i avgustu. U narodnoj medicini koristi se kao lijek kod liječenja problema krvnih i dišnih puteva, obnavlja jetru, kod žučnog kamenca, obnavlja cjelokupan probavni sustav kao što su razne crijevne bolesti, paraziti, zatvor, razne bolesti želuca, pomaže kod raznih reumatskih oboljenja, išijasa, gihta, kostobolje, reume, bubrežnih bolesti. Preporučuje se u liječenju raznih alergija, raznih kožnih oboljenja, pjega, lišajeva ili gljivičnih oboljenja. Crna rotkva jača, obnavlja, čisti i smiruje cjelokupan organizam.
Kupina
Kupina (lat. rubus fruticosus) u narodu poznata kao kupinjača, kopina, kapinka, ježina, crna kupina, ostriga, eževina, ostruga, ribidnica… Strani nazivi engleski – blackberry, bramble, francuski – mora di rovo, njemački – brombeere, echte brombeere, falten brombeere, slovenski – robida, talijanski – mora di rovo…
Kupina se sastoji od mineralne soli, vitamin C, tanin, kalijum, šećer, kiselina. Koristi se plod koji se bere u avgustu i septembru i list koji se bere u martu i aprilu. U narodnoj medicini list od kupine služi protiv proljeva, krvavog proljeva, krvarenja iz želuca, crijeva, hemoroida, klimakteričnog krvarenja uopšteno krvarenja. Kupina kao lijek koristi se i kod upala desni, zuba, zubnog mesa, krajnika, ranica, guše takođe i kod nadutosti, problema sa crijevima, katara želuca, čisti krv, urin, liječi želudac, jača maternicu, cvijet služi za kašalj, bronhije, probavu, želudac, spolnu moć kod muškaraca, pomaže kod jačanja ploda u trudnoći. Kupina se koristi i u ishrani kao sirup, marmelada.
Kantarijon
Kantarijon (lat. hypericum perforatum) u narodu poznat kao kantarino, kantor, kantarusa, kantarina, kantarija, katrion, bljuzgavac, bljuzga, gorčan, gorčak, gorac, ivanova trava, zasjekla trava, trava od posjeka, zejtinlijeva trava, gospino zelje, gospin cvijet, žuta metlica, zvončac, smaknež, žučenica, zvečak, zasjekla trava, pljuskavica, zasjeknica, bogorodičina ruka…
Kantarijon se sastoji od rutozida, vitamin C, tanin, etarsko ulje, holin, hiperozin, hipericin, kvercirozid, smola, antocijan karoten. Koristi se cvijet i list koji se beru u junu, julu i avgustu.
Nana
Nana (lat. mentha piperita) u narodu poznata kao nabesmo, nanejag, pitoma nana, paprena metva, paprena metvica, paprena nana, poprova meta, bijela nana, bela nana, ljuta nana, dimljuš, crna nana, metva, merka…
Nana se sastoji od tanina, etarsko ulje, holin, skrob, pektin, gorka materija. Koristi se list koji se bere od juna do septembra.
Matičnjak
Matičnjak (lat. melissa officinalis) u narodu poznat kao matočina, matičnjača, matrik, medenka, matrnjak, melisa, pčenilak, pčelinjak, čelina trava, čelnjak, člunjik, črniva, arbaroza…
Matičnjak se sastoji od pektina, skroba, šećera, etarsko ulje. Koristi se list koji se bere od maja do avgusta.
Kičica
Kičica (lat. erythrea centaurium) u narodu poznat kao crvena kičica, cintauer, crno zelje, gorčica, gorka kitica, gorko zelje, ger, grozničavka, drago cvijeće, dupčić, zlatna žuč, zimček, tauženroža, talka, jezernica, svedrc, kinin, kitičica, sunčani cvit…
Kičica se sastoji od gencijanina, genciopikrozid, eritaurozid, eritrocentaurozid. Koristi se cvijet i list koji se beru u maju, junu i julu.
Komorač
Komorač (lat. foeniculum vulgare) u narodu poznata kao mirođija, morač, divlja mirođija, krupna mirođija, koromač, razijan, pitomi morac, slatki morač, slatki kopar, sladki janež, sladki januš… Strani nazivi engleski – common fennel, fennel, francuski – fenouil commun, njemački – fenchel, slovenski – slatki janež, slatki januš, talijanski – finocchio comune…
Komorač se sastoji od šećera, masno ulje, etarsko ulje, bjelančevine. Koristi se plod koji se bere u avgustu i septembru, korijen koji se vadi u oktobru i novembru i list koji se skuplja u maju i junu. U narodnoj medicini služi za slabe i slabokrvne žene, probavni sustav, pospješuje laktaciju za vrijeme dojenja, sprečava upalu dojki, vrši regulaciju mjesečnice i rad jajnika.Komorač kao lijek preporučuje se i kod nadutosti grčeva i crijeva, crijevnih parazita, bolesti srca i vena, reumatskih bolesti. Takođe se koristi za ispiranje grla usta, umivanje, raznih kožnih bolesti i vodenih oboljenja. Ulje komorača otvara apetit, služi za masažu osoba koje imaju problema sa reumom.
Lincura
Lincura (lat. gentiana lutea) u narodu poznata kao lincjura, sviš, svileš, srčanik, srčenjača, goreč, gencijan, košutina brada, raven…
Lincura se sastoji od šećera, boje, tanina, pektin, genciopikrin, genciomarin, praglikozid. Koristi se korijen i rizom koji se vade u septembru i oktobru.
Cikorija
Cikorija (lat. cichorium intybus) u narodu poznata kao cihora, cigura, vodopija, vodoplav, vrtna žutenica, žumenica, žutika, žentrga, andivija, indivija, pitoma žutka, podrožnik, plavulja, konjska trava, konjogriz, gologuza, kudrava salata, jandresica, šurlin, štrpka, plavocvijet, plavocvet…
Cikorija se sastoji od inulina, skrob, pektin, šećer voćni, cikorietol. Koristi se list koji se bere u junu i julu i korijen koji se vadi u oktobru.
Narandža
Narandža (lat. citrus aurantium) u narodu poznata kao pomorandža, naranča, oranža, portolak, žutica, pomerandija… Strani nazivi engleski – orange, francuski – oranger, njemački – orange, apfelsinenbaum, orangebaum, slovenski – pomarandža, talijanski – arancia…
Narandža se sastoji od pektina, sluzi, idozid, auranciamarozit, izohsper, hesperidozid, vitamin C, etarsko ulje. Koristi se korijen, plod, list, cvijet, plod se bere u januaru i februaru dok se cvijet i list beru u novembru. U narodnoj medicini služi za regulaciju probave, smanjuje šanse za rak crijeva, gušterače, želuca, bogata je antioksidansima, pomaže kod bolesti dišnih puteva posebno kod pušača, osoba koje imaju rak pluća ili imaju problem sa sinusima, kao lijek koristi se kod kardiovaskularnih oboljenja, dijabetesa, cjelokupnog čišćenja organizma. Narandža se preporučuje i u estetske svrhe usporava starenje, pomaže kod akni, alergija, opekotina od sunca. Preporučuje se kod ljudi koji su napeti, imaju problema sa nesanicom, uzrujanošću, raspoloženjem, poboljšava pamćenje i koncentraciju.