Trešnja
Trešnja (lat. prunus avium) u narodu još poznata kao trešna, hruštovi, čerešna, črešnja, divlja trešnja… Strani nazivi engleski – cherry, gean, wild cherry, francuski – bigarreautier, cerisier, merisier, njemački – suss kirsche, slovenski – češnja, talijanski – ciliegio…
Trešnja se sastoji od ploda koji sadrži pektin, vodu, šećer, limunsku, jabučnu i vinsku kiselinu, vitamin C i B, peteljke koja sadrži gorke materije, tanin, mineralne soli, organsku kiselinu, šećer, jabučnu i limunsku kiselinu i vitamin C. Koristi se plod i peteljka koji se beru od maja do jula. U narodnoj medicini koristi se prvenstveno kao diuretik, obnavlja crijevnu floru, poboljšava rad crijeva, otklanja nadutost, pomaže funkciju jetre i žuči. Peteljka trešnje kao lijek služi kod problema upale mokraćnih kanala i kamenca u njima, i kod crijevnih parazita.
Kruška
Kruška (lat. pyrus communis) u narodu još poznata kao kruškica, krušina, kruša, pitoma kruška, petrovka, zlatna kruška, viljamovka… Strani nazivi engleski – pear, wild pear, garden pear, francuski – poirier, njemački – birnbaum, wild birne, slovenski – navadna hruška, talijanski – pero comune…
Kruška se sastoji od sluzi, skroba, tanina, pektina, gorke materije, saponizida, šećera, Koristi se plod koji se bere od jula do septembra i list koji se bere u aprilu i maju. U narodnoj medicini listovi i cvjetovi kruške koriste se kod raznih urinarnih problema, katara mjehura, noćnog mokrenja, pomaže kod kamena i pijeska u bubrezima i mjehuru, pomaže funkciji bubrega i pomaže kod otoka prouzrokovanog vodenom bolešću. Kao lijek kruška je izvrsna hrana i u liječenju HIV pozitivnih osoba jer jača imunološki sistem. Takođe pomaže kod raznih kožnih oboljenja kao što su herpes zoster. Moderna medicina kaže da pomaže relaksacija nervnog sistema.
Grah
Grah (lat. phaseolus vulgaris) u narodu još poznat kao pasulj, beli grah, gra, bijeli grah, grav, fažol, fazoli, fasulj, fasolj, pažulj, laški bob, frđol, fržolj, žuti pasulj, pritkaš, bazulj… Strani nazivi engleski – bean, francuski – haricot commun, njemački – bohne, garten bohne, slovenski – fižol, talijanski – fagiuolo comune…
Grah se sastoji od tirozina, arginina, alantoina, leucina, holin, triptofan, trigonelin, kalijum, asparagin, vitamin C, fosforna i kremena kiselina, kobalt, nikal, inozitol. Koristi se zrela mahuna koja se bere od juna do avgusta. U narodnoj medicini grah se koristi u obliku čaja kod raznih kožnih oboljenja, pomaže kod bolesti krvi, bolesti želuca i crijeva. Grah je poznat kao jak antioksidans. Mahune graha pomažu u liječenju visokog tlaka, reume, bolesti bubrega, dijabetesa.
Artičoka
Artičoka (lat. cynara scolimus) u narodu još poznata kao artišoka, ardečovka, dragušica, gardun, artičovka, ratičik, italijanski ocat, pitoma boca, gardum… Strani nazivi engleski – artichoke, francuski – artisjok, njemački – artischocke, slovenski – artičoka, talijanski – carciofo…
Artičoka se sastoji od saponizida, batanina, holin, tanin, gorka materija, etarsko ulje. Koristi se lisnato cvjetište i mesnati listovi koji se beru od jula do septembra. Artičoka u narodnoj medicini koristi se za detoksikaciju cjelokupnog organizma, izbacuje sve otrovne tvari, koristi se u liječenju holesterola, masnoće u krvi. Kao lijek služi u sprječavanju moždanog udara, raznih bolesti jetre, liječi i čuva jetru, regeneriše stanice, pomaže kod trovanja. Artičoka pomaže i u liječenju kod reume, gihta, žutice, raznih respiratornih oboljenja. Koristi se i u estetske svrhe, kod mršavljenja, dijeta, kod bolesti kože takođe i pomaže kod crijevnih oboljenja i cjelokupnog probavnog sistema.
Dunja
Dunja (lat. cydonia oblonga) u narodu još poznata kao gunja, tunja, dunjac, vunja, turunđa, kutinja, kunja, cunja, funja, kuta, dkunja, dinija, tunija… Strani nazivi engleski – apple shaped qiunce, francuski – cognassier, coing, njemački – quitte, slovenski – kutina, talijanski – cotogna, mela cootgna…
Dunja se sastoji od tanina, protit, emulzin, sluz, šećer, pektin, masno ulje, jabučna kiselina. Koristi se plod i sjeme koje se skuplja od avgusta do oktobra. U narodnoj medicini dunja pogoduje tegobama kod želuca, pospješuje apetit, poboljšava rad želuca. Koristi se u liječenju raznih kožnih oboljenja, bolesti gihta i tegoba izazvanih reumom. Poznato je da kao lijek služi u liječenju čireva na želucu, raznih želučanih i crijevnih upala, raznih rana, bradavica. Sok od dunje služi u liječenju tegoba ispadanja maternice i debelog crijeva i raznih upala dišnih puteva, grla, usta, pluća.
Krastavac
Krastavac (lat. cucumis sativus) u narodu još poznat kao krastajica, krastavica, vugorek, murka, humor, ugorak, kukumar, murka, vugorek, ugorek… Strani nazivi engleski – cucumber, francuski – concobre, njemački – gurke, salat gurke, slovenski – kumara, talijanski – cetriolo…
Krastavac se sastoji od adenin, vitamin C, pektin, arginin, karoten, sol. Koristi se plod i sjeme koje se skuplja od juna do septembra. U narodnoj medicini koristi se u razne svrhe, iznimno je bogat vodom tako da ukoliko pojedete jedan krastavac isto je kao da ste popili čašu vode. Bogat je i vitaminima pa vraća energiju organizmu i jača ga, nadomjestak je za nedostatak vitamina. Pogoduje kožu i liječenje opekotina, uboda, vraća sjaj kosi i jaču je kao i nokte. Koristi se i u estetske svrhe. Poznato je da krastavac kao lijek smanjuje mogućnost oboljenja kod raka dojke, maternice i jajnika, takođe i pospješuje rad gušterače i bubrega.
Dinja
Dinja (lat. cucumis melo) u narodu još poznata kao dina, melon, milun, mlon, milon, mlun, dumlek, pipun, pekun, pepen, pipan, karfiol, kavul… Strani nazivi engleski – melone, cantaloupe, francuski – melon, njemački – melone, warzenmelone, slovenski – dinja, melona, talijanski – anguria, melon…
Dinja se sastoji od bjelančevina, šećera, sol, bakar, voda, gvožđe, cink, karoten, limunska kiselina, fitin, vitamin C, pektin, vosak, azotne materije, masno ulje, melonmetin, kalcijum oksalat. Koristi se plod, korijen i sjeme koje se skuplja od jula do oktobra. U narodnoj medicini dinja se koristi u liječenju opekotina i raznih uboda insekata, sok dinje pogoduje raznim upalama želuca crijeva, kod problema sa pijeskom u bubregu i mjehuru. Ukusna je hrana, koristi se u raznim dijetama. Sjeme i korijen kao lijek koriste se u liječenju kašlja, temperature, probavnih i urinarnih smetnji.
Lješnjak
Lješnjak (lat. corylus avellana) u narodu još poznata kao lešnik, leska, lijeska, leišnek, lesjak, olešnik, jezgaruica, lijesak, lešnjik, leščina, lišnik, lišnjak, lješnjik, liska, ljska, lijesk, lijeska obična… Strani nazivi engleski – hazel, francuski – coudrier, coudrier noisetier, njemački – hasel, gemeine hasel, haselnuss, slovenski – lešnik, leska, talijanski – nocciolo comune, noccioli…
Lješnjak se sastoji od bjelančevina, lineolne i oleinske kiseline, glicerina, masno ulje, katehinski tanin, smola, vitamin C, etarsko ulje. Koristi se list koji se bere u aprilu, kora koja se skida u maju i sjeme koje se skuplja u avgustu i septembru, takođe se koristi i ulje. U narodnoj medicini listovi se koriste u liječenju proljeva, hemoroida, upala vena, raznih oštećenja kože kao i za liječenje problema kod žuči. Kora lješnjaka koristi se kod tegoba sa proširenim venama, povratne groznice i žutice kao i kod gripa i upala pluća. Plod je jako hranjiv i ljekovit, preporučuje se osobama koje imaju problema sa niskim tlakom takođe se preporučuje i slabokrvnim osobama, starim osoba koje su iscrpljene, plod lješnjaka sveukupno jača organizam i čisti ga i pomaže kod ljudi koji imaju problema sa žgaravicom.
Lubenica
Lubenica (lat. citrullus vulgaris) u narodu oznata još i kao lubeniče, lubendinja, čantrur, karpus, bostan, ćatrun, melon, angurija… Strani nazivi engleski – water melon, francuski – melon deau, njemački – wassermelone, slovenski – lubenica, lubenic, talijanski – anguria…
Lubenica se sastoji od bjelančevina, šećera, vode, gvožđa, limunska kiselina, azotne materije, karoten, fiitn, vitamin C, pektin, vosak. Koristi se zreli plod i njegovo sjeme koje se bere i skuplja od jula do septembra. U narodnoj medicini lubenica se koristi kod problema sa otežanim mokrenjem, slabim radom crijeva, bol i tegobe sa žuči, kod raznih bolesti bubrega, kamena u bubregu i mjehuru. Sjeme lubenice iznimno je bogato sa sluzi pa pomaže kod liječenja bolesti dišnih puteva i raznih kožnih oboljenja.
Šparoga
Šparoga (lat. asparagus officinalis) u narodu poznata još kao špargla, sparga, asparagus, vilina metla, pitome šparoge, beluš, šparuga, mekostruk, kalenac… Strani nazivi engleski – asparagus, wild asparagus, francuski – asperge officinale, njemački – gemuse spargle, spargel, slovenski – beluš, špargelj, talijanski – asparago comune…
Šparoga se sastoji od saponina, manan, helidonska kiselina, holin, arginin, asparagin. Koristi se rizom i korijen koji se vade u martu, septembru i oktobru. Šparoga kao lijek poznata je u razne svrhe, ona vrši cjelokupno čišćenje organizma, posebno bubrega, mokraćnih kanala, izbacivanje pijeska iz bubrega, kao prevencija stvaranju kamenca, poboljšava rad crijeva, jetre. Takođe se preporučuje kod pročišćavanja krvi, obnove krvi. U narodnoj medicini koristi se i za razna reumatska oboljenja, kod liječenja gihta, takođe pomaže kod raznih oboljenja kostiju, bolova u kukovima, zubobolje. Šparoga se koristi u svakodnevnoj kuhinji, mnoge osobe su alergične na nju pa čak i na sam miris ili dodir.